Biologisch
Al onze producten, zowel van eigen teelt als (regionale) inkoop, voldoen aan de kenmerken voor biologische voeding. Alle eisen zijn wettelijk vastgelegd en worden in Nederland gecontroleerd door Skal, een onafhankelijke organisatie voor het toezicht op de hele biologische keten. Binnen de EU zijn er in de afzonderlijke landen vergelijkbare controle instanties die alle van hetzelfde keurmerk gebruik maken: het bekende groene blaadje met sterretjes.
Aan de ene kant betekent dit bijvoorbeeld dat er geen gebruik wordt gemaakt van chemische bestrijdingsmiddeen en kunstmest, en er meer rekening gehouden wordt met dierenwelzijn. Anderzijds lopen belanghebbende aspecten uit van van miliuebewust transport tot beperking van voedselverspilling.
Een stapje verder
Natuurlijk proberen we hierin nog een stapje verder te gaan, door bijvoorbeeld principes van permacultuur te volgen en producten zo lokaal mogelijk te vekrijgen.
EKO keurmerk en Skal
Geschiedenis
Het EKO-keurmerk is in 1985 ontstaan vanuit een groep natuurvoedingswinkeliers en biologische boeren om zekerheid te creëren voor consumenten en controle en bescherming op biologische producten. Wettelijke regels vanuit de overheid kwamen er pas in 1992 met de Europese regelgeving voor biologische productie. Stichting EKO-keurmerk is een onafhankelijke Nederlandse non-profitinstelling die is opgericht in 2012 en eigenaar is van het collectieve EKO-keurmerk en van onder meer de EKO-keurmerken voor de horeca en voor winkels.
Doelstellingen
Tegenwoordig is de wet- en regelgeving voor biologische productie van voedingsmiddelen, diervoeding, planten en bloembollen vastgelegd in wetten en reglementen. Dit gebeurt zowel aan de hand van Europese biologische verordeningen als Nederlandse Landbouwkwaliteitswetten. Aanvullend zijn er de reglementen van Skal Biocontrole, waarmee er toezicht wordt gehouden op het naleven van de wetgeving.
Als voorbeeld, "DOELSTELLINGEN EN BEGINSELEN VAN DE BIOLOGISCHE PRODUCTIE", te vinden onder hoofdstuk 2, artikel 4 van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2018 inzake de biologische productie en de etikettering van biologische producten. [1] (EU) Nr. 2018/848
Met biologische productie worden de volgende algemene doelstellingen nagestreefd:
bijdragen aan de bescherming van het milieu en het klimaat;
in stand houden van de vruchtbaarheid van de bodem op lange termijn;
bijdragen aan een hoog niveau van biodiversiteit;
in aanzienlijke mate bijdragen aan een niet-toxisch milieu;
bijdragen aan hoge normen voor dierenwelzijn en in het bijzonder aan het voldoen aan de soortspecifieke gedragsbehoeften van dieren;
bevorderen van korte distributiekanalen en lokale productie in de diverse gebieden van de Unie;
bevorderen van de instandhouding van zeldzame en inheemse rassen die met uitsterven zijn bedreigd;
bijdragen aan de ontwikkeling van het aanbod van plantgenetisch materiaal dat is aangepast aan de specifieke behoeften en doelstellingen van de biologische landbouw;
bijdragen aan een hoog niveau van biodiversiteit, met name door gebruik te maken van diverse plantgenetische materialen, zoals biologische heterogene materialen en voor de biologische productie geschikte biologische rassen;
bevorderen van de ontwikkeling van biologische teeltpraktijken om bij te dragen aan gunstige economische vooruitzichten voor de biologische sector.
Het gebruik van het EKO-keurmerk is slechts toegestaan na toestemming van Stichting EKO-keurmerk. Het Nederlandse EKO-keurmerk is aanvullend op het Europees Biologisch keurmerk. Dit wordt uitgegeven door de inspectie-organisatie Skal Biocontrole.
Een stapje verder
Naast de wettelijke verplichtingen proberen we nog een stapje verder te gaan. Zo wordt ons land enkel bewest met lokale biologsche mest, compost en groenbemesters, en proberen we de principes van de kringlooplandbouw te handteren. Veder zijn we gericht op het verbeteren van het bodemleven door een regenatieve manier van landbewerking.
Uitgangspunten van permacultuur zijn ook nooit ver weg. Door geen chemische stoffen te gebruiken maar meer gebruik te maken van natuurlijke processen, proberen we de flora te versterken in plaats van onwelgevalligheden te bestrijden.
Lokale samenwerking
Door samenwerking met andere lokale bioboeren is er een overwegend regionaal aanbod van verse biogroente.
't Laatse nieuws
Biologische landbouw ontstond in de 20ste eeuw als reactie op de industrialisatie van de voedselvoorziening. Het is een landbouwvorm die nadrukkelijk rekening wil houden met milieueffecten en dierenwelzijn, en is daarom dus steeds in ontwikkeling. Het laatste interessante nieuws, zowel bij Limbio als in de bio-wereld, willen we hier met jullie delen.
De nadelen van Gentechnologie
26-11-2023
Artikel in De Limburger van 7 oktober 2023 op de Opiniepagina (blog van kasteelhoeve Puth)
Nieuwe Europese regels gaan het manipuleren van groente en fruit door gen-modificatie een stuk makkelijker maken, schreef De Limburger op 7 oktober in een groot artikel. Tot grote onvrede van biologische boeren in Nederland.
Het artikel zoomt in op een nieuwe variant van gen-modificatie, de CRISPER-Cas methode. De Europese Commissie wil consumptieproducten die zijn gemaakt met die methode toelaten op de markt zonder vermelding hiervan op de verpakking. Het Europees Parlement moet dit voorstel nog goedkeuren. Door de CRISPER vermelding achterwege te laten, kan de consument niet meer kiezen of hij deze voedselproducten wel of niet wil.
Met CRISPER hebben laboratoria de mogelijkheid om genen met een bepaalde gewenste eigenschap heel nauwkeurig uit de DNA streng te knippen en in het DNA van een ander levend organisme te plakken. Die plant, of welk organisme dan ook, krijgt zo die gewenste eigenschap. Zelfs genen op die manier van een bacterie naar een plant verhuizen is mogelijk.
DNA
Een praktijkvoorbeeld: grondbacteriën hebben de eigenschap om het omstreden onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat, de werkzame stof van het product Roundup, af te breken. Onderzoekers hebben de genen gevonden die hiervoor zorgen en via CRISPER overgebracht naar maïs, sojabonen en katoen. Deze drie gewassen, grootschalig geteeld in Zuid-Amerika, worden met Roundup bespoten zodat alle onkruid doodgaat en alleen maïs, sojabonen en katoen overblijven. Die gewassen zijn dan immers niet langer gevoelig voor glyfosaat.
Het op bredere schaal toepassen van CRISPER zal de biodiversiteit verminderen. Immers: deze genetisch gemodificeerde gewassen zullen wereldwijd op vele honderdduizenden hectares geteeld worden. Er ontstaan dan grote oppervlakten met monocultuur van een universeel ras. Voor biodiversiteit en natuur is daarbij geen enkele plaats. Bij deze grootschalige teelt zal de resistentie tegen tientallen ziekten en plagen snel afgebroken worden.
De boeren gaan er financieel op achteruit doordat de grote concerns de markt van gepatenteerde gewassen en gewasbeschermingsmiddelen volledig in handen hebben.
In het artikel in De Limburger staat ook dat in het verleden gen-modificatie geregeld leidde tot een toename van bestrijdingsmiddelen en bodemvervuiling, zoals in Zuid-Amerika.
Het is jammer dat de Limburgse Land en tuinbouwbond meegaat in de redenatie van de grote bedrijven. Tegenover de twee à vijf grote internationale bedrijven staan wereldwijd vele tienduizenden kleinere kwekerijen – boeren, familiebedrijven en coöperaties – die samen in staat zijn tientallen malen sneller planten te kweken met hoge resistentie tegen regionale ziekten en plagen.
Ook kleinere plantenkweekbedrijven maken samen gebruik van laboratoria om goede genen op te sporen om deze vervolgens op klassieke wijze in te kruisen.
De biologische landbouw wil geen geknutsel met gentech aan hun gewassen. Alleen biodiversiteit kan ziekte en plagen bij gewassen beheersbaar houden.
De biologische boer stimuleert biodiversiteit door juist op kleinere percelen te werken. De biologische boer zaait ook meerdere rassen van een gewas.. Hij stimuleert het hele bodemleven door de manier waarop hij de grond bewerkt en door kruidenrijk grasland en kruidenrijke groenbemester te zaaien. Hij gebruik juist géén synthetisch-chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest...
De natuur en de boer
07-06-2023
Het aanleggen van buffers rond Natura 2000-gebieden, waarin boeren extensieve landbouw bedrijven, kan een van de oplossingen zijn in het stikstofdossier. Terwijl een Landbouwakkoord een vergezicht lijkt vinden deze 'bufferboeren' en natuurorganisaties elkaar al op lokaal niveau. Tot ieders tevredenheid.
Krantenartikel van 20mei in de Volkskrant.
Biologisch: een beladen woord?
05-02-2023
Na de publicatie van het actieplan 'Groei biologische consumptie en productie', de erkenning van minister Adema dat biologisch een volwaardig onderdeel uitmaakt van de landbouw en voedseltransitie, onze plek aan de hoofdtafel van het landbouwakkoord en een bijzonder geslaagde Biokennisweek waar de positieve 'vibe' goed voelbaar was, zijn wij 2023 gestart met een goede energie. De aankondiging van HAK om in 2027 volledig over te stappen naar biologisch en de CBS-cijfers over het betere verdienmodel van de biologische boeren waren verder twee mooie kersen op de biologische taart. Natuurlijk hebben veel ondernemers nog steeds last van de hoge kosten en teleurstellende markt, maar het sentiment is dat wij langzaam uit deze dip komen.
Vorige week was ik op de nieuwjaarsreceptie van LNV en ook daar merkte ik dat biologisch een stuk 'meer mainstream' en ‘salonfähig’ is geworden. Tijdens de vele gesprekken (met in de ene hand een glaasje biologische appelsap van Schulp en in de andere een smaakvolle oesterzwam snack) viel het op dat er veel waardering en interesse is voor a). ons systeemdenken, b). ons sterk, internationaal keurmerk en c). de onderlinge interne en extern samenwerking.
Op het podium werd er echter helaas nog over biologisch gesproken alsof de handrem er nog op staat. Zo van "boeren moeten veel extensiever gaan werken, dat kan biologisch, maar er zijn ook heel veel andere manieren". Het gaat mij hier over het gebruik van het woord 'maar' alsof je je er een beetje voor schaamt dat je zojuist biologisch hebt benoemd.
Wij horen ook dat bij provinciehuizen de rode loper wordt uitgerold als boeren aangeven dat ze extensiever, natuur inclusiever, circulair, natuurlijk, 'kringloop-ig', emissie arm of regeneratief willen gaan werken, maar als je zegt dat je wilt omschakelen naar biologisch, dan is dat lastig en mag je even in de 'wachtkamer' plaatsnemen. Een gebrek aan kennis over biologisch bij veel ambtenaren en het feit dat er controle, certificering en een keurmerk mee gemoeid is, maakt het voor beleidsmakers ingewikkeld en dus is het een stuk makkelijker om over andere vormen van landbouw te hebben waarbij een heldere definitie ontbreekt en waar bijna iedereen zich dus in kan vinden.
Het woord 'biologisch' lijkt in die zin, ondanks alles nog steeds een beetje besmet. Men vindt het spannend om het te gebruiken. Eind vorig jaar was ik bij een bijeenkomst voor natuur inclusief onderwijs. De hele dag werd hier uitgebreid over gesproken maar het woord biologisch viel niet één keer. En dat is best gek als je weet dat de experts aangeven dat momenteel 80% van alle natuur inclusieve landbouwbedrijven biologisch zijn. Deze hete biologische aardappel werd die dag bewust (of onbewust) zorgvuldig vermeden omdat men niemand voor het hoofd wilde stoten. "Niet alle biologische boeren zijn natuurinclusief" en "Er zijn ook natuur inclusieve boeren die niet biologisch zijn" krijg ik dan te horen. Ja, dat klopt: maar wat mij betreft is dat geen reden om het woord biologisch daarom consequent te vermijden. Voor iedereen die hier moeite mee heeft raad ik aan het woord 'zoals' te gebruiken. Dus "natuurinclusieve landbouw, zoals biologisch is een belangrijk transitiepad" of "In dit gebied zetten wij in op een extensieve vorm van landbouw, zoals biologisch".
Wij als biologische sector snappen heel goed dat er meerdere duurzame wegen naar Rome zijn, sterker nog, wij zoeken nadrukkelijk de verbinding met andere partijen op. Het is duidelijk dat zonder samenwerking, kennisdeling en wederzijds begrip, wij ons doel, een toekomstbestendig landbouw- en voedselsysteem, nooit gaan halen. Dus: beleidsmakers, docenten, supermarkten, ambtenaren, NGO's, wees niet bang om het woord biologisch op een krachtige en positieve manier te gebruiken. Het is NIET eng en je hoeft je er zeker niet voor te schamen!"
Huisstof zit vol chemische bestrijdingsmiddelen
02-02-2023
Resten van bestrijdingsmiddelen die in de landbouw worden gebruikt zijn volgens voorlopige resultaten van een groot Europees onderzoek bijna overal in onze leefomgeving terug te vinden. Ook mensen en dieren dragen ze bij zich. Residuen van bestrijdingsmiddelen zitten volop in huisstof. Glyfosaat komt het meest voor.
Dat concludeert Wageningen University and Research (WUR), dat deelneemt aan het onderzoek in opdracht van de Europese Commissie. Chemische bestrijdingsmiddelen worden sinds de jaren zestig van de vorige eeuw volop gebruikt in de Europese landbouw. Sommige middelen zijn inmiddels verboden omdat ze schadelijk zijn gebleken voor milieu en gezondheid, maar ook verboden middelen zijn nog volop te vinden. Niet alleen in het milieu, maar ook in huis.
De Wageningse wetenschappers deden onder meer onderzoek bij 24 boeren in Groningen en Fryslân, 23 buren van boeren en bij 24 inwoners van de stad Groningen. In bijna alle monsters die ze namen vonden ze residuen van bestrijdingsmiddelen. In huisstof blijken vaak kleine concentraties van meer dan honderd middelen te zitten.
In sommige stofzuigerzakken van boeren werden 144 middelen gevonden, in volgens de onderzoekers soms hoge concentraties. In totaal werden 170 verschillende bestrijdingsmiddelen gevonden. Ongeveer driekwart van de gevonden middelen zijn toegelaten op de markt, een kwart is verboden.
Dat maakt nog eens duidelijk dat stoffen jaren nadat ze van de markt zijn gehaald nog terug te vinden zijn. Ook in bloed, urine en poep van boeren en ook in hun omgeving zijn residuen van middelen aanwezig. Zowel in huis als in de bodem, gewassen, de lucht en het water zijn de gifstoffen gevonden.
De Poshoof De Witte Asperges
05-06-2021
Van deze lach word je toch vrolijk? Misjel Lemmens van LimBio haalt de biologische asperges voor zijn marktkraam bij De Poshoof. Hij neemt dan ook meteen de asperges mee voor de coöperatiewinkel van Gedeelde Weelde. Kijk Maria van De Poshoof komt 'm al helpen met inladen.
Parijse sfeer op de nieuwe plek
17-09-2020
Martkooplui en bezoekers genieten van de ‘bijna-Parijse sfeer’ op de nieuwe plek van de Bio Markt in Maastricht. Het intieme pleintje voelt volgens bezoekers en kraamhouders veel fijner aan dan de drukke Percée.
De Bio Markt gaat verhuizen
15-09-2020
De biologische boerenmarkt van Maastricht, De Bio Markt, krijgt een nieuwe locatie. Waar de markt al 25 jaar op het pleintje aan de Percée - de as tussen de Wyckerbrugstraat en de Stationsstraat - staat, zal deze vanaf aanstaande donderdag 17 september op de Ruiterij te vinden zijn.
Gedeelde Weelde op de Bio Markt
04-11-2016
Afgelopen donderdag waren we aanwezig op de gezellige Biologische Markt in Maastricht. Met dank aan De BIO MARKT dat we Gedeelde Weelde hier mochten presenteren!
De markt bestaat al sinds 1995, en vindt elke donderdag van 13.30-18.30
Biologische markt Maastricht
01-12-2015
Elke vrijdag laat ik jullie op Awkward Duckling kennismaken met één van de vele leuke (biologische) boerenmarkten in Nederland. Vandaag is het de beurt aan de biologische markt Maastricht: een markt die al meer dan 20 jaar meedraait en nog steeds elke week goed bezocht wordt in Wyck.
Boerenmarkt viert jubileum
31-01-2012
De biologische boerenmarkt van Maastricht bestaat binnenkort vijftien jaar. Om dit te vieren, wordt deze week een speciale actie voor de trouwe klanten gehouden. "Wie komende donderdag boodschappen doet, krijgt van ons een bon van 15 procent korting voor de week erna. Hiermee willen we iets terugdoen voor onze vaste klanten", licht Michel Lemmens van Limbio, de tuin van Gronsveld, toe.